Отанның шақыруымен

2023 жылдың сәуір айында Ұлы Отан соғысына қатысушы Қабдырахман Ақатайұлы Самаевтың туғанына 103 жыл толды, оның құжаттары Семейдегі Қазіргі заманғы тарихи құжаттама орталығында мемлекеттік сақтауда және оның жеке қорын құрайды.

Ол 1920 жылы Семей облысы Абралы ауданының №14 ауылында дүниеге келген. 1928 жылы отбасы Семей қаласына көшіп келеді. Мектепті бітіргеннен кейін Қабдырахман Ақатайұлы Семей геологиялық барлау техникумына оқуға түседі. Техникумды аяқтағаннан кейін 1937-1938 жылдары Бесқарағай ауданының «Жаңа-көш» колхозына толық емес орта мектептің мұғалімі, 1938-1939 жылдары Бесқарағай аудандық комсомол комитетінің меңгерушісі болып жұмыс істеді. 1940 жылы Қабдырахман Самаев Кеңес әскері қатарына шақырылды. Моңғолия аумағындағы 105 артиллериялық полкте саяси жетекшінің орынбасары қызметін атқарды. Моңғол-Манчжурия шекарасында әскери жаттығулар өтіп жатқан кезде фашистік Германияның опасыз шабуылы туралы хабар келеді. Сарбаздардан бастап командирлерге дейін барлығы майданға жіберу туралы бұйрыққа жүгінді. Алайда 105 артиллериялық полк майданға тек 1942 жылдың басында ғана жіберілді. Ал Қ.А.Самаев Бас саяси басқарманың бұйрығымен Шапошников атындағы Тамбов әскери-жаяу әскер училищесіне оқуға жіберілді, ол сол кезде Семей қаласына эвакуацияланған болатын. Мектепті бітіргеннен кейін ол политруктың орынбасары және 108 атқыштар дивизиясының 539-атқыштар полкі ротасының комсоргы болып тағайындалды. 1942 жылғы сәуірде дивизия Ржев-Вязем шабуыл операциясына қатысты. 1942 жылғы сәуірден 1943 жылдың ақпанына дейін шамамен 60 шақырым шайқаста жүріп, Гжатск қаласында (қазіргі Смоленск облысының Гагарин қаласы) қорғанысқа бекінді. Содан кейін 400 шақырымдық марштан кейін 108-ші атқыштар дивизиясы Орел шабуыл операциясына қатысты. Дивизия Столбчее, Долбилово және Болхов елді мекендерін азат етуде 3500-ден астам адамынан айырылды, осы шайқастары үшін ол Қызыл Ту орденімен марапатталды.

1944 жылдың қыркүйегінде Қабдырахман Ақатайұлы саяси бөлім бастығының көмекшісі және 174-ші атқыштар дивизиясының 494-ші атқыштар полкіне комсоргына ауыстырылды. Полк 3-ші Украина майданының 37 армиясының құрамында Румыния, Болгария, Венгрия, Польша, Чехословакияны азат етуге қатысты. Қ.А.Самаев жеңісті Чехословакия астанасы – Прагада қарсы алды.

1945 жылы қаңтарда Мазур көлдері аумағында жаудың қорғанысын бұзғаны, Хайлсберг пен Ландсберг қалаларын алғаны үшін оған Кеңес Одағының Жоғарғы Бас қолбасшысы маршал Сталиннің Алғысы жарияланды. Ұлы Отан соғысында көрсеткен қолбасшылық тапсырмаларын үлгілі орындағаны, батылдығы мен ержүректігі үшін Қ.А.Самаев І дәрежелі Отан соғысы және Қызыл Жұлдыз ордендерімен, «Ерлігі үшін», «Праганы азат еткені үшін», «1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысындағы Германияны жеңгені үшін», «Кенигсбергті алғаны үшін», «Ұлы Отан соғысындағы батырлығы мен ерлігі үшін» және көптеген мерейтойлық Жеңіс медальдары мен КСРО Қарулы Күштері медальдарымен марапатталды.

Кеңес әскерлерінің неміс-фашистік басқыншыларды жеңгеніне орай отшашулар атылды, бірақ Қабдырахман Ақатайұлы үшін әскери қызмет аяқталған жоқ. 1946 жылға дейін ол саяси басқару резервінде жұмыс істеді. Бейбіт өмірге оралғаннан кейін бірден Қазақстан КП Семей облыстық комитетіне аға нұсқаушысы болып тағайындалды. Оның кәсібилігі, жоғары құзыреттілігі және жақсы ұйымдастырушылық қабілеті кез-келген қызмет саласында әрдайым сұранысқа ие болды. Ол Қазақстан КП Семей облыстық комитеті 2-хатшысының көмекшісі, Жоғарғы-Ертіс пароходының аға нұсқаушысы, саяси бөлімінің лекторы, бассейндік жол басқармасының саяси бөлімі бастығының орынбасары, аудандық партия комитетінің хатшысы, Мақаншы аудандық атқару комитеті төрағасының орынбасары, Үржар аудандық атқару комитетінің төрағасы, Шұбартау аудандық партия комитетінің бірінші хатшысы, Семей облыстық баспасөз басқармасының бастығы болып жұмыс істеді. Ол баспа, полиграфия және кітап саудасының бірінші бастығы болды. Жұмыстың барлық учаскелерінде Қ.А.Самаев өз жұмысын абыроймен атқарды, ол әрқашан кәсібилігімен, жоғары құзыреттілігімен және жақсы ұйымдастырушылық қабілетімен ерекшеленді. Ол Семей облысының баспа ісі мен полиграфиясын қалыптастыру үшін көп жұмыс жасады. Оның қатысуымен және бақылауымен аудандық баспаханалар салынып, заманауи жабдықтармен жабдықталды. Қабдырахман Ақатайұлының көп жылғы еңбегі, кәсібилігі мен қоғамдық қызметі Еңбек Қызыл Ту ордендерімен және Құрмет белгісімен, «Еңбек ардагері», «Тың жерлерді игергені үшін», «В.И.Лениннің туғанына 100 жыл толуына орай Ерен еңбегі үшін» медальдарымен, Бүкілодақтық ауыл шаруашылығы көрмелерінің медальдарымен марапатталды.

Қабдырахман Ақатайұлы Самаевтың өмір жолы – партиялық және қоғамдық ортада лайықты танылған, өмірде маңызды мақсаттарға қол жеткізуге ұмтылған жас ұрпақ үшін үлгі болып табылатын мақсатқа ұмтылыстың жарқын үлгісі.

Жылдар, ондаған жылдар өтседе, бірақ халықтың тарихи жады жойылмайды, Ұлы Отан соғысы батырларының, соғыстан кейінгі жылдары облыс пен қаланың өркендеуіне зор үлес қосқан Семей жауынгерлерінің даңқы өшпейді. Ол мұрағат құжаттарында ұрпақтар үшін мәңгі сақталады.

Semeynews.kz