Есімдері ел есінде

Семей қаласындағы Қазіргі заманғы тарихи құжаттама орталығының мұрағатшылары орталықтың жеке қорларының қазынасында Кеңес Одағының бес батыры: Айткеш Ибраев, Жанғазы Молдағалиев, Николай Николаевич Силин, Григорий Афанасьевич Баздырев және Михаил Михайлович Медведевтің құжаттары сақталғанын мақтан тұтады. Мұрағаттың №6 гимназияның Жауынгерлік даңқ мұражайымен ынтымақтастығы нәтижесінде бірнеше жыл бойы Силин Николай Николаевич пен гимназия оқушылары жинаған музей құжаттары орталыққа сақтауға берілді. Көптеген құжаттардың қатарына жерлестеріміз, Кеңес Одағының Батырлары Кенжебек Шәкенов пен Қойгелді Аухадиевтің суреттері бар.

Кенжебек Шәкенұлы Шәкенов (1924-2001 жж.), Семей облысы Жарма ауданы Боко кенішінде жұмысшы отбасында дүниеге келген. 1945 жылдан КП мүшесі. 1942 жылы Қызыл Армияға шақырылды, 1943 жылдың тамызынан бастап әрекет етуші армияда болды. 184-ші гвардиялық атқыштар полкінің 62-ші гвардиялық атқыштар дивизиясының, 37-ші Дала майданы Армиясының құрамында автоматшы болып соғысқан.
1943 жылы 28 қыркүйекте Днепропетровск облысы Мишурин Рог ауылының маңында Днепр өзенін алғашқылардың бірі болып жүзіп өтті. Плацдармдағы шайқаста жаудың бірнеше жауынгері мен офицерлерін, үш пулеметін жойды. КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының 1944 жылғы 22 ақпандағы Жарлығымен Кенжебек Шәкенұлына Кеңес Одағының Батыры атағы беріліп, Ленин ордені мен «Алтын жұлдыз» медалі табысталды.

Қойгелді Аухадиев (1907-1943 жж.), Семей облысы, Көкпекті ауданы, Өрнек ауылында дүниеге келген. 1929 жылы Өрнек колхозына бірінші болып кірді, «Талапкер» ауыл шаруашылығы артелінің төрағасы болып сайланды. 1942 жылы маусымда Қызыл Армия қатарына шақырылды. 6-шы гвардиялық атқыштар дивизиясының 10-шы гвардиялық атқыштар полкінің, Орталық майданның 60-шы армиясының танкке қарсы қару есебінің командирі болып соғысқан.
Ол 1943 жылы 23 қыркүйекте ерекшеленді. Оның есебі алғашқылардың бірі болып Днепр өзені арқылы Гомель облысының Брагин ауданының Нижние Жары ауылынан өтіп, жаудың қарсы шабуылына тойтарыс бергенде бірнеше танктер мен өздігінен жүретін қаруларды жойды.

Қойгелді Аухадиев 1943 жылы 29 қыркүйекте Кеңес әскерлерінің Киев облысы Припять өзені арқылы өтуі кезінде шайқаста қаза тапты. Киев облысы Иванков ауданы Парышев ауылындағы бауырлас қабірге жерленген.

Неміс-фашистік басқыншылармен күресте көрсеткен батылдығы, ержүректігі мен ерлігі үшін КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1943 жылғы 16 қазандағы Жарлығымен гвардия кіші сержанты Аухадиев Қойгелдіге қайтыс болғаннан кейін Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. Қайтыс болғаннан кейін Ленин орденімен марапатталған.

Кеңес Одағының Батыры – КСРО-да жауынгерлік әрекет кезінде, сондай-ақ ерекше еңбегі үшін марапаттайтын жоғары атақ. Кеңес Одағы батырларының жалпы санының 90 пайыздан астамы Ұлы Отан соғысы кезінде пайда болды. Бұл жоғары атаққа 11 мыңнан астам адам, қайтыс болғаннан кейін 3 мыңнан астам адам ие болды. Соғыс жылдарында 500 қазақстандық Кеңес Одағының Батыры атанды.

Өкінішке орай, мұрағатта осы жоғары атаққа ие болған Қ.Шәкенов пен Қ.Аухадиевтің жеке құжаттары жоқ, бірақ олардың бірегей болып табылатын шынайы фотосуреттері жерлестеріміздің батылдығы мен ерлігін еске алу ретінде сақталатын болады.

Semeynews.kz